فیلم/معرفی گونه های زیستی مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران... درخت نمدار (زیرفون)
یکی از درختان منحصر به فرد باغ تاریخی نیاوران گونه نمدار یا زیرفون با نام علمی Tilia spp، و نام انگلیسی Linden و Lime Tree متعلق به خانواده Malvaceae می باشد که به لحاظ ویژگی های خاص صنعتی، زینتی و دارویی از اهمیت بسیار بالایی در دنیا برخوردار است. از این گونه 3 اصله درخت تنومند در فضای سبز پیرامون کاخ اختصاصی نیاوران قرار دارد که در دوره پهلوی دوم در این مکان کاشته شده است.
نمدار بومی مناطق وسیعی از قاره اروپا و جنگلهای شمال ایران می باشد و ارتفاعی حدود 20 تا 40 متر دارای تاجی گرد و گسترده دارد. در انگلستان به آن Lime Tree و یاLime Bushes میگویند. انواع اروپایی نمدار به نام Lindens شناخته میشوند. این درخت معمولاً در نواحی مرطوب رشد کرده و چوبی نرم دارد.
درخت نمدار یکی از درختان بومی مهم و شناخته شده جنگلهای هیرکانی است. این درخت در ایران با نامهای محلی دیگری چون نرمدار، زیرفون و غیره نیز شناخته میشود. نمدارها میتوانند آلودگی شهرها را به خوبی تحمل کنند و از این نظر در کشورهای اروپایی به عنوان درخت زینتی شهری مورد توجه میباشند.
درخت نمدار سرعت رشد زیادی داشته و در شرایط محیطی مناسب در مدت سه سال به درختی تنومند تبدیل می شود. گلهای درخت نمدار همزمان بخش مادگی و بخش نرینگی دارند و فرآیند گردهافشانی، توسط حشرات انجام میشود.
بر اساس مطالعات ژنتیکی اخیری که صورت گرفته آنرا به تیرهی Malvaceae یا پنیرکیان نسبت دادهاند که پنیرک و ختمی از اعضای شناختهشدهی آن هستند.